Góc nhìn sử Việt: Nguyễn Văn Vĩnh

Góc Nhìn Sử Việt: Nguyễn Văn Vĩnh do tác giả Nhất Tâm chắp bút là cuốn sách nằm trong bộ sách Góc Nhìn Sử Việt, nói về cuộc đời của Nguyễn Văn Vĩnh - nhà tân học, nhà báo, nhà văn, nhà phiên dịch, nhà chính trị Việt Nam đầu thế kỷ 20.

"Nếu đánh giá về Nguyễn Văn Vĩnh mà chỉ dừng lại ở việc cụ là thủy tổ của làng báo tiếng Việt, là người có công phát triển chữ quốc ngữ và là nhà dịch thuật xuất sắc thì chưa đầy đủ và thỏa đáng. Điều xứng đáng hơn cũng là đóng góp lớn nhất ở cụ chính là về tư tưởng. Đó là một trong những nhà tư tưởng dân chủ đầu tiên của Việt Nam mang tính khai sáng. Cụ cũng là người biết dùng văn học và văn hóa để thấm sâu vào lòng người, truyền bá những tư tưởng tiến bộ, vượt thời đại. Với người chủ soái của nền văn hóa sử dụng chữ quốc ngữ này, tiếc rằng, đã có những giai đoạn lịch sử bị nhìn nhận sai lệch..." (GS. Phan Huy Lê)

Nguyễn Văn Vĩnh là người Việt Nam duy nhất cùng với bốn người Pháp đồng ký tên đòi trả tự do cho Phan Chu Trinh. Việc làm này cùng với việc ông đã dịch toàn bộ bài viết từ Hán văn ra Pháp văn Đầu Pháp chính phủ thư của Phan Chu Trinh hoặc còn được gọi là Thư trước tác hậu bổ (Lettre de PHAN CHU TRINH au gouverneur général en 1906), khiến Nguyễn Văn Vĩnh bị chính quyền thực dân gọi lên đe dọa gay gắt. Cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Văn Vĩnh là một trang sử dài, đi qua suốt giai đoạn lịch sử thăng trầm của nước ta những năm đầu kháng Pháp ở thế kỷ XX.